De European Bank Authority (EBA) heeft vijftig Europese banken onderworpen aan een serieuze stresstest. De EBA is immers de financiële waakhond van de zeer grote Europese banken, de zogenaamde systeembanken. Zij voeren regelmatig dergelijke stresstesten uit om na te gaan in hoeverre de banken voldoende anticiperen op negatieve economische omstandigheden en dus voldoende buffers hebben. Hierbij worden allerlei negatieve economische scenario’s gecombineerd om na te gaan of de banken dit zouden doorstaan.
De resultaten werden verleden week bekend gemaakt[1]. Gemiddeld waren de resultaten positief. Het kernkapitaal van de grote Europese banken zou weliswaar gemiddeld met 1/3 dalen van gemiddeld 15% naar 10% maar dit is ruimschoots boven de minimumdrempel die de EBA hanteert.
Op het eerste zicht is dit goed nieuws. De meeste Europese banken kunnen een negatieve economisch scenario goed aan. Bij dergelijke stresstesten zijn echter niet de gemiddelden belangrijk maar wel de uitschieters in negatieve zin. De Italiaanse banken blijken opvallend slechter te scoren met zelfs één bank die zelf eindigt op een negatief cijfer van -0,1%. Deze bank, Monte dei Paschi gaat dus met andere woorden over kop in deze bankentest. Deze bank wordt momenteel door de Italiaanse overheid in de richting van een andere Italiaanse bank geduwd, Unicredit zou deze bank over nemen en saneren. Unicredit is de enige Italiaanse bank die het gemiddeld score van de stresstest haalde.
Wie niet onderworpen werd aan de stresstest is de badbank Dexia. Deze Belgisch Franse restbank heeft als enige bestaansreden het gestaag afbouwen van de enorme balans die in de jaren voor het overkop gaan van de Dexia groep in 2012 werd opgebouwd.
De balans bedroeg in 2020 114,5 miljard euro en het jaarlijks verlies bedroeg in 2020 618 miljoen euro. Dexia hangt aldus nog steeds als een financiële molensteen rond de Belgische en Franse overheid. Zo staat ons land -dus u en ik- borg voor 28,5 miljard euro.
Dexia heeft al wel puin geruimd, maar het laaghangend fruit is nu weg. Naast de Franse activa (21 miljard) heeft Dexia een grote blootstelling aan Groot-Brittannië (20,6 miljard) en aan Italië (18,6 miljard).
Aangezien Dexia geen bank meer is wordt ze niet aan de stresstest van het EBA onderworpen. Sinds 2020 staat ze ook niet meer onder toezicht van de ECB maar wel van de NBB en de Franse toezichthouder. Ook de Italiaanse dochter wordt niet aan deze test onderworpen. Crediop is net als Dexia in “runoff”. Dit houdt in dat ook de Italiaanse dochter geen nieuwe activiteiten ontwikkelt maar in afbouw is. Deze staat sinds 2020 onder toezicht van de Italiaanse toezichthouder, de Nationale Bank van Italië.
Dit alles maakt dat Dexia en vooral haar blootstelling op de Italiaanse activa ten belope van 18,6 miljard grotendeels buiten de spotlights blijft en er geen stresstest op wordt uitgevoerd.
De enige keren dat de discrete dochter Crediop in het nieuws opduikt is omdat er allerhande processen tegen Crediop lopen vanwege een rits Italiaanse steden en gemeenten. Crediop was immers de financier van de lokale overheden.
Zo heeft der stad Milaan een rechtszaak hangen jegens Crediop voor het verkopen van derivaten aan de stad en dit ten belope van 70 miljoen euro[2]. Dit is niet de enige stad die procedeert tegen de Dexia dochter wegens het verkopen van te risicovolle derivaten. In het jaarverslag van Crediop zelf wordt gewag gemaakt van vier lopende processen[3]. Andere steden zoals Messina en Turijn[4] hebben onlangs een dading gesloten[5].
Het is alvast duidelijk dat Crediop zelf nog heel wat puin uit het verleden mee draagt. Dexia probeert zich al jaren te ontdoen van deze Italiaanse schone, maar tot op heden zonder succes. Meer nog, via haar Franse dochter werden twee andere aandeelhouders uitgekocht[6].
Daarnaast werd op 17 februari 2021, via een persbericht gepubliceerd door Dexia Crediop, de overdracht aangekondigd van een activaportefeuille voor een bedrag van om en bij de 3,2 miljard EUR aan nominale waarde door de Franse Credit Locale de France. Deze activa vallen voor de duidelijkheid nog steeds onder de waarborgregeling van de Belgische staat. Aldus loopt de totale blootstelling van Dexia aan Frankrijk op van 17,7 Miljard naar 20,9 miljard euro. Laat dat nu net het bedrag aan activa zijn dat vanuit de Italiaanse dochter naar de Franse entiteit wordt geschoven.
Zombiebank Dexia is alvast nog steeds niet in veilige haven. Haar voornaamste blootstelling is enerzijds aan het Verenigd Koninkrijk alwaar de Brexit een duidelijk negatieve impact heeft op de economie en Italië dat zeer zwaar getroffen werd door corona en dit zelfs in die mate dat Italiaanse steden en gemeenten uitstel hebben gevraagd en gekregen wat betreft het terugbetalen van leningen. Bovendien zit een deel van het risico op Italië nu onder de Franse dochter.
Professor Koen Schoors (UGent) gaf in 2012 aan dat elke Belg reeds 1.179 euro verloor aan het Dexia debacle.
Gezien de uitstaande borg van de Belgische overheid op de restbank Dexia kan de bijkomende schade indien de hele waarborg wordt aangesproken en vervolgens tenietgaat oplopen tot 3.393 euro per Belg.
Wij menen dat onze toezichthouder (de Nationale Bank) de blootstelling van Dexia aan Italië maar ook het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk nauwer moet opvolgen en dat er een specifieke regelmatige stresstest moet worden uitgevoerd op Dexia.
De kans is immers reëel dat de intrestvoeten en de inflatie de komende maanden en zelfs jaren gaat oplopen. Dit gecombineerd met de specifieke economische problemen in onder meer het Italiaanse financiële landschap is een bijzonder gevaarlijke cocktail die ons allen veel geld kan kosten.
Carlo Van Grootel voor De Liberale Wereld
Wil je meer weten over Dexia? Lees dan onze eerdere bijdrage op De Liberale Wereld:
[1] https://www.eba.europa.eu/risk-analysis-and-data/eu-wide-stress-testing
[2] https://www.ilfattoquotidiano.it/2021/07/20/derivati-la-procura-della-corte-dei-conti-lombarda-contesta-danno-erariale-a-64-ex-amministratori-anche-lex-sindaco-pisapia/6267743/
[3] https://www.dexia-crediop.it/dexia/resources/cms/documents/108103cc55527a52d5a5784969d7cb48.pdf
[4]http://www.torinoclick.it/?p=89851
[5] https://www.stampalibera.it/2020/11/06/contratti-derivati-del-comune-di-messina-alcune-considerazioni-di-giuseppe-cannizzaro-gia-esperto-della-giunta-accorinti/
[6] https://www.dexia.com/sites/default/files/2021-03/Dexia_FY%202020%20results_NL_DEF_v2_0.pdf