“Europa heeft ons gevrijwaard van oorlog en leed. Het is ook de motor van onze welvaart en de behoeder van onze vrijheden. Sinds corona weten we dat dit een kostbaar goed is.
Tegelijkertijd moet Europa dringend in de steigers. Heel wat burgers hebben het gevoel steeds minder vat te hebben op de politiek. Ze hebben het gevoel dat er niet meer naar hen wordt geluisterd, kortom er is een steeds groter wordende vertrouwensbreuk tussen een deel van de bevolking en de politiek.”.
In heel Europa haken veel burgers af. De representatieve democratie representeert niet meer, onder meer omdat diegenen die vertegenwoordigd moeten worden – en die het ultiem criterium vormen- zich van de politiek afkeren. Er is een manifest gebrek aan zeggenschap en inspraak vanwege de burger. De reële macht van het parlement moet worden versterkt. Liberalisme vereist de voortdurende hervorming en vernieuwing van onze democratische instituties.
Het treedt de volgende uitdagingen tegemoet:
– de noodzaak tot het versterken van de reële macht van parlementen;
– het verbeteren van de doeltreffendheid van de uitvoerende macht en de parlementaire controle daarover;
– het vinden van een balans tussen interventie en non-interventie door de staat;
– de instituties moeten transparanter worden en de strijd tegen nepotisme en corruptie moet de eerste prioriteit worden.
Het Manifest van de Liberale Internationale, goedgekeurd tijdens het 34e jaarlijkse congres in Rome, op 26 september 1981 is op dit vlak visionair. Het is nog steeds brandend actueel. Verbetering en vernieuwing in de instituties van staat en samenleving wordt door liberalen gezien als het meest belangrijk in:
- de effectieve vertegenwoordiging van de wil van de burgers in de wetgevende macht, onder andere door proportionele vertegenwoordiging, referenda, de ontwikkeling van legaal georganiseerde en spontane deelname aan het openbare leven, de bescherming van minderheden om hun gelijke kansen te waarborgen;
- de reorganisatie van de wetgevende macht met in gedachten dat grote delen van de bevolking, met name jongeren, zeer ontevreden zijn met het huidige functioneren van de parlementaire democratie. Liberalen zien met grote zorg dat in sommige parlementaire democratieën de doeltreffende controle van de uitvoerende macht door de wetgevende macht gehinderd wordt door technocratie, institutionele mankementen of belangengroeperingen; [1]“
Op deze “Europadag” past het om terug te kijken op de successen van Europa maar we moeten ook durven in de spiegel kijken.
Heden maken vele burgers zich zorgen. In diverse landen binnen Europa staan hun vrijheden, hun rechten en zelfs de democratie zelf onder druk. Niets is verworven en eenmaal men zijn vrijheid kwijt is, is de kostprijs om deze te heroveren dikwijls zeer hoog. Het vrijwaren van de rechten en vrijheden van alle burgers van het Europese continent behoort tot het DNA van Europa.
“Stop met weg te kijken wanneer de democratie in diverse EU landen onder druk komt te staan. Laat Europa eindelijk haar waarden verdedigen. Gedoog de autoritaire leiders uit bijvoorbeeld Polen of Hongarije niet langer.”;
Samen staan we sterker en we moeten samen waken over de vrijheid en de democratie. Zorg dan ook bij het opstellen van de conventie dat de interne democratie wordt versterkt en geef de burgers echt zeggenschap en inspraak. Werk tegelijkertijd een sterk kader uit tegen lidstaten die deze waarden niet langer onderschrijven en bindt de strijd aan tegen corruptie en verspilling. Zo vergroot het draagvlak voor Europa en kunnen we samen bouwen aan een modern, duurzaam en democratisch Europa!
Redactie van de De Liberale Wereld
[1] “Nieuw Manifest van de Liberale Internationale”, goedgekeurd tijdens het 34e jaarlijkse congres te Rome, september 1981