Exact 20 jaar geleden werden de Verenigde Staten in hun hart getroffen door de zwaarste terroristische aanslag ooit. Deze kostte het leven aan 2977 mensen.
Die dag werden vier vliegtuigen gekaapt door 19 terroristen. Twee vliegtuigen troffen de Twin Towers van de World Trade Center in New York. Eén trof het Pentagon en één vliegtuig met als bestemming Washington stortte neer in Pennsylvania.
Deze aanval werd opgezet vanuit Afghanistan en meer bepaald vanuit Al-Qaeda die onder leiding stond van Osama Bin Laden. Afghanistan was toen grotendeels in handen van de taliban die nauw samenwerkten met Al-Qaeda. Enkele delen van dat land waaronder de Panjshir vallei waren in handen van hun tegenstanders, de Noordelijke alliantie.
President George W. Bush trok ten strijde tegen de taliban met het hele gewicht van de VS en hun bondgenoten (Frankrijk, het verenigd koninkrijk, Australië en de Noordelijke alliantie). Operatie “Enduring Freedom” moest niet alleen de taliban uit Afghanistan verdrijven, maar men had de expliciete bedoeling zoals de naam van de operatie zegt om van Afghanistan een democratisch land te maken waar de mensenrechten zouden worden gerespecteerd. Pakistan werd duidelijk gemaakt dat ze kant moesten kiezen. Wie niet voor de Verenigde Staten was, was tegen hen, aldus president Bush. Doordat Pakistan alle steun terugtrok van de taliban en door de aanwezigheid op de grond van de verzetsstrijders van de noordelijke alliantie werden de taliban snel omvergeworpen. Zij trokken zich samen met Al-Qaeda terug in de grensstrook tussen Afghanistan en Pakistan. Uiteindelijk trokken zij zich terug in Pakistan van waaruit zij het verzet organiseerden tegen de nieuwe Afghaanse regering. Op 2 mei 2011 werd Osama Bin laden doodgeschoten in Pakistan. De taliban en Al-Qaeda bleven het verzet organiseren vanuit Pakistan.
De recente machtsgreep van de taliban nadat de Verenigde Staten hadden aangekondigd zich terug te trekken uit Afghanistan tegen 1 augustus 2021 illustreerde het falen van de hele operatie.
Pakistan koos weliswaar onder druk van de Verenigde Staten in 2001 om de taliban niet langer te steunen, maar ze kwamen zeer snel terug op deze belofte. De taliban konden zich verschuilen in Pakistan en ze kregen uiteindelijk logistieke en militaire steun van Pakistan.
Het is dan ook bijzonder pijnlijk om vast te stellen dat 20 jaar na de zwaarste aanslagen ooit in de Verenigde Staten de vijanden van weleer terug aan de macht zijn in Afghanistan. De “tussentijdse” regering van Afghanistan maakt duidelijk dat er van een gematigde lijn geen sprake is.
Zo staat de minister van Veiligheid en justitie, Sirajuddin Haqqani op de “most wanted” lijst van de FBI en wordt hij beschouwd als één van aan Al-Qaeda gelieerde globale terroristenleiders.
De taliban treden steeds driester op tegen de burgers van Afghanistan die hen steeds meer beschouwen als bezetters. De openlijke steun van Pakistan aan de taliban in de strijd tegen de laatste verzetshaard in de Panjshir vallei waarbij Pakistan niet enkel tactische, maar ook rechtstreekse militaire steun biedt, wekt aversie op bij de Afghanen.
Hierdoor neemt jammer genoeg de repressie toe. Betogingen zijn sinds kort verboden. Muzikanten worden soms zelfs vermoord en journalisten krijgen zweepslagen.
Mocht het verzet in de Panjshir vallei daadwerkelijk gebroken worden, leidt het weinig twijfel dat de taliban en al-Qaeda hun macht zullen consolideren door elke vorm van mogelijke oppositie de kop in te drukken. Dagelijks duiden er berichten op van standrechtelijke executies, folteringen en ontvoeringen bij nacht van voormalige militairen van het Afghaanse leger, stamhoofden en burgers.
Hoewel de barbarij zich aanvankelijk zal richten op de burgers waaronder etnische minderheden zoals de Hazara, Tadzjiekse en Oezbeekse gemeenschappen zal het hier niet bij blijven.
Gezien de samenstelling van de nieuwe “tussentijdse” regering zullen er niet alleen weldra terug trainingskampen opduiken in Afghanistan voor Al-Qaeda zoals het tussen 1996 en 2001 het geval was maar zal ook het westen de gevolgen van deze omwenteling rechtstreeks ondervinden.
De taliban hebben immers de nationale omroep in handen en alle media waaronder een hele rits internetkanalen. Nu reeds spuien hun twitter en andere social mediakanalen propaganda uit. Een Afghaanse minister ging zelfs zo ver om op te roepen tot de uitroeiing van alle inwoners van de Panjshir.
Wie in het licht van het voorgaande meent dat onderhandelen met de taliban een optie is, dwaalt volledig. Hun handelen en hun doen laten weinig opties open. Het Westen moet zich dringend bezinnen op de wijze hoe we gaan voorkomen dat de taliban en Al-Qaeda, heden versterkt met een heel militair arsenaal dat werd achtergelaten door de Verenigde Staten, hun machtsbasis binnen en buiten Afghanistan verder kunnen uitbouwen.
Een eerste stap in de goede richting zou alvast liggen in het toekennen van steun aan de Noordelijke alliantie die als enige stand houdt tegen de taliban en hun bondgenoten. laat dit laatste verzet tegen de taliban niet doodbloeden.
De redactie van De Liberale Wereld
