In Malta wacht momenteel een Amerikaans koppel bang af. De vrouw is 16 weken zwanger en het koppel wil niets liever dan dat zij een gezond kindje ter wereld brengen maar dat zal jammer genoeg hier niet gebeuren. De placenta is gedeeltelijk gelost, het kindje heeft geen kansen meer en de moeder riskeert elk moment een zware infectie die haar leven kan kosten maar toch wordt er niet ingegrepen. Door een verbod op abortus kan de dokter dit pas doen wanneer het hartje van de baby stopt met kloppen.
Terwijl het koppel bang afwacht en vecht voor het recht om te overleven en om gewoon het verlies van hun kindje zonder bijkomende trauma’s door te kunnen komen komt het bericht binnen van hun thuisland… Roe v. Wade is niet meer. Ook in hun land riskeren nu duizenden vrouwen dezelfde situatie. Want like it or not, abortus is er niet enkel voor de ongewenste kinderen. Een verbod sleurt vele anderen mee in zijn pad terwijl het doel van de tegenstanders, een stop op abortussen, hier echt niet mee bereikt zal worden. Abortus wordt reeds uitgevoerd sinds mensenheugenis. Zo weet men al zo vroeg als de middeleeuwen welke planten men hiervoor nodig heeft. Het WHO schat dat jaarlijks zo’n 25 miljoen vrouwen een clandestiene abortus opzoeken in landen waar dit verboden is. Volgens Ipas gebeuren 45% van alle abortussen wereldwijd illegaal. Een aantal dat nu waarschijnlijk enorm zal oplopen. Het is veel onveiliger en de moeder riskeert naast een gerechtelijke straf tevens een blijvende handicap, financiële & seksuele uitbuiting en de dood. Illegale abortussen zijn momenteel één van de belangrijkste doodsoorzaken van zwangere vrouwen wereldwijd. Wat meteen aantoont hoe wanhopig een vrouw in deze situatie is.
Ook kinderen die geboren worden uit ongewenste zwangerschappen zouden volgens verschillende wetenschappelijke studies hier blijvende gevolgen aan overhouden. Meer en meer beseffen we dat de mentale staat van de moeder tijdens een zwangerschap een gigantische impact heeft op de ontwikkeling van het brein van een kind. In Praag werden tussen 1961 en 1963 de kinderen van 2290 vrouwen die geen abortus konden ondergaan samen met een controlegroep van gewilde kinderen gevolgd doorheen hun leven. De conclusie was dat zij twee keer meer kans hadden op fysieke en emotionele handicaps. Ann Coker, een epidemioloog uit South Carolina kwam tot de conclusie dat baby’s geboren uit ongewilde zwangerschappen twee keer meer kans hebben om te sterven binnen de maand na de geboorte. Factoren zoals een lager geboortegewicht (vaak gelinkt aan stress bij de moeder), onvoldoende medische zorg (door depressie of financiële problemen), enz… dragen hier mee toe bij.
Er zijn nog geen specifieke studies uitgevoerd naar de gevolgen van een zwangerschap na verkrachting op een kind maar als we de studies op ongewenste kinderen naast de verscheidene studies op kinderen wiens moeder geconfronteerd werd met geweld tijdens de zwangerschap leggen, kunnen we wel tot de conclusie komen dat ook hier de impact gigantisch groot, zo niet groter zal zijn.
Naast het feit dat het terugdraaien van Roe v. Wade abortus dus niet zal stoppen maar wel vele vrouwelijke levens in gevaar zal brengen en dat een ongewenste zwangerschap een gigantische, levenslange impact heeft op een kind reiken de gevolgen nog veel verder. Het arrest stoelt immers op het recht op privacy, het recht om je leven in te richten zoals jij dit zelf wilt. Een principe dat dus ook holebirechten zoals de legaliteit ervan (2003) en het holebihuwelijk (2015) ondersteunt alsook het recht op een interraciaal huwelijk (1967).
Als abortus niet meer gezien kan worden als een persoonlijke medische keuze waar de overheid zich dus niet mee te moeien heeft moet men zich ook de vraag stellen welke andere medische keuzes niet alleen vrouwen maar ook mannen nog een vrije keuze in zullen hebben.
Voor zij die nu denken: “Amerika is een ver van mijn bed show. Ik lig in België niet wakker van deze beslissing, het heeft toch geen invloed op ons.” Think again!
Uit onderzoek van Ipsos blijkt dat de steun in de samenleving voor abortus in 25 wereldwijd onderzochte landen sinds 2014 licht is afgenomen. Een verbod in een wereldmacht als Amerika kan ook het draagvlak in andere landen verder doen dalen. Opmerkelijk is vooral de daling in Duitsland (van 85 naar 76 procent) en Frankrijk (van 90 naar 84). Niet zo ver van ons bed dus.
Het terugdraaien van Roe v. Wade zal ook consequenties hebben voor de steun aan arme landen voor seksuele en reproductieve gezondheid. Reeds in het verleden werd de druk opgevoerd met bv de gag ruling waarbij buiten de VS gevestigde hulporganisaties die wereldwijde gezondheidshulp van de Amerikaanse overheid ontvangen, moeten bewijzen dat ze geen financiering gebruiken om in legale abortusdiensten te voorzien. Ze mogen ook niet verwijzen naar informatie omtrent het verstrekken van abortus. De ontvangende hulporganisaties mogen ook niet pleiten voor de versoepeling van de abortuswetten in het land waar ze actief zijn.
Dit zijn geen worst case scenario’s of de ideeën van een doemdenker, sinds het lekken van de kladversie van deze beslissing zijn er al globale gevolgen op te merken. In Bangladesh werd binnen de 24 uur na het lekken ernaar gegrepen als extra argument in de oppositie tegen de uitbreiding van het Sexual and Reproductive Health and Rights (SRHR) programma. Ook het Vaticaan heeft reeds een statement uitgebracht: “Het feit dat een groot land met een lange democratische traditie zijn positie over dit onderwerp verandert heeft daagt de hele wereld uit.”
Wat het terugdraaien van Roe v. Wade vooral is voor ons is een wake up call. Onze vrijheid op zelfbeschikking lijkt misschien verworven maar is net als andere vrijheden nooit een zekerheid.
Redactie van De Liberale Wereld
