Kunnen we minder interest op onze staatsschuld betalen en tegelijk meer interest gunnen aan de burger? Ja, dat kan.
Enerzijds zitten we met een steeds stijgende staatsschuld. Deze wordt behoorlijk goed gemanaged, maar uit de huidige previsies blijkt dat de overheid dit jaar 600 miljoen euro meer moet betalen, in grote mate door de stijgende rente. Op dit ogenblik bedraagt de federale schuld meer dan 500 miljard euro en staat de rente op 10 jaar zo rond de 3%.
Anderzijds wordt er een erg lage interest geboden op onze spaarboekjes, gemiddeld zo rond de 1%. Er staat vandaag ongeveer 300 miljard euro op die Belgische spaarboekjes met toch wel een heel beperkt rendement, zeker in het licht van de huidige inflatie. Is er nu een manier om zowel een lagere rente te betalen op de staatsschuld als een hogere rente te gunnen aan de spaarder, en zonder dat het iets kost? Ik meen van wel.
Hoe dan? Breid de huidige belastingvrijstelling op interesten van € 980 op het spaarboekje uit naar interesten op staatsbons van de overheid, maar wel enkel voor de bestaande bedragen op de huidige spaarboekjes. Wanneer de overheid nu bijvoorbeeld 2% rente aanbiedt in plaats van 3%, dan betaalt ze 1% minder. De burger van zijn kant krijgt netto 2% interest in plaats van 1%, of het dubbele van vandaag, en dit omdat ook deze interesten nu fiscaal vrijgesteld zijn. Deze maatregel kost helemaal niets want er zijn weinigen die deze vrijstelling volledig uitputten, al zeker niet de kleine spaarder. Meer nog, het zou de overheid kunnen opbrengen, want die 1% interest meer is ook netto meer koopkracht.
Een eenvoudig voorbeeld: stel dat de burgers voor 15 miljard inschrijven, nota bene slechts 5% van die 300 miljard op onze spaarboekjes, dan betaalt de overheid 150 miljoen euro minder aan interesten en krijgt de burger van zijn kant 150 miljoen euro netto meer aan interesten. Je kan makkelijk zelf berekenen indien het meer zou zijn. Zowel de spaarder als de overheid worden hier dus beter van. De spaarder wint, want hij belegt in een zeker product dat nu meer opbrengt. De overheid wint ook, want haar schuld wordt goedkoper en ze kan deze desgevallend op langere termijn verankeren.
Is dit nu onorthodox of revolutionair? Helemaal niet. Reeds in 2011 heb ik een wetsvoorstel ingediend in de Senaat met als doel de fiscale vrijstelling van spaarboekjes uit te breiden naar àlle beleggingsinstrumenten, inclusief staatsbons, aandelen en beleggingsfondsen, en dit om de spaarder de vrijheid te geven om zelf te kiezen in welke producten hij of zij wil beleggen. Waarom dan niet nu, in een eerste fase, het geld op de bestaande spaarboekjes koppelen aan de financiering van de staatsschuld, door deze interesten ook vrij te stellen van belastingen, en deze specifieke staatsbon bijvoorbeeld een spaarbon te noemen?
Dit is een win-win voor zowel de burger als voor de overheid. De overheid betaalt 1% minder interest, de burger krijgt 1% meer interest. Of hoe 1% minder ook 1% meer is.
Een bijdrage van gewezen Minister Rik Daems